د بهرنيو پوهانو له خوا ليکل شوي پښتو ګرامرونه

۱و_کلاپ ورټ په نوم يو بهرني، د پښتو ژبې يو ګرامر ليکلى ، دغه اثر په ١٨١٠ زېږديز کال کې چاپ شوى دى ٢_په ١٨٢٣ زېږديز کال په برلين کې (ا،اورسمين) يو پښتو ګرامر چاپ کړى ٣_ په ١٨٣٩ زېږديز کال د مېجر.ر.ليچ د پښتوژبې د ګرامر په برخه کې يوه وړه رساله ليکلې ده. ٤_د ١٨٤٢_١٨٤٥ز. کلونو په موده کې پروفيسور ډورن د پښتو ژبې ګرامر ليکلى او په کلکته کې چاپ شوى دى . . ٥_ د پښتو ګرامر يو کوچنى کتاب ذى چې په ١٨٥٤ په کلکته کې چاپ شوى او د واګن له خوا ليکل شوى دى . ٦_ د پښتوژبې ګرامر يا د افغانانو ژبه: دغه ګرامر د انګرېز جارج ميجر راورټي له خوا ليکل شوى اودوه ځله چاپ شوى دى ٧_ ډاکټر ايرنست ټرومپ پښتو ګرامر ، ليکل شوى دى -(Grammar of the Pashto of the language of the Afghanistan) د۸-دغه کتاب د جرمني ختيځ پوه ډاکټر ايرنست Dr. Ernest trump له خوا په جرمني ژبه ليکل شوى دى. ٩_ سي ،اى بېدولف ( C I bedolf) د پښتو ژبې په اړه يو کوچنى ګرامر ليکلى دى ، ګولډن شټېټ لومړنى جرمني ختيځ پوه دى، چې د پښتو ژبې په باب يې څېړنې پيل کړې دي د-۱۰ -دروس کېپل او قاضي عبدالغني خان له خوا په ګډه يو پښتو ګرامر ليکل شوى ا.۱۱-فرانسوي ختيځ پوه جيمز ډارمسټټر په ١٨٨٨ زېږديز کال د ايتمولوژي( افغانانوژبه) تر نوم لاندې يو علمي او ګرامري اثر ليکلى دى او په پاريس کې چاپ شوى دى . ١٣_ د پښتو ژبې د فلالوژي په برخه کې يوه رساله ده دا الماني ختيځ پوه کايګر ليکلى. ١٤_د پښتو ژبې لنډ ګرامر: د بېدولف له خوا په ١٨٩٠ زېږديز کال په لندن کې خپورشوى دى . لاريمر انګرېز-- (lorimer) پ۱۵-پښتوګرامر چې د شلمې پېړۍ په اوايلو کې خپورشوى. په- دغه ګرامر کې لومړى د پښتو فونولوژي باندې شرحه راغلې او د پښتوژبې واولونه يې (٧) ښودلي دي. ١٦_ پښتو ترجمان: دا د پښتوګرامر دى. ٣٨ کوچني مخونه لري (.ا . پفيمف) روسي ليکلى او په ١٩٠٧ زېږدي کال په تاشکند کې چاپ شوى دى. ١٧_ د پښتوژبې لنډقاموس او ګرامر : دغه کتاب هم (ا. پفيمف ) له خوا ليکل شوى. ١٨_ په ١٩٠٨زېږدي کال په تاشکند کې د پښتو ژبې ګرامر او لغتونو په باره کې يوه کوچنۍ رساله ده، په روسي ژبه خپره شوې چې ليکوال يې روسى( تومانويچ) دى. ١٩_ د پښتو ژبې د ګرامر يادښت : دغه ګرامر د انګرېز( اې. ډي. ميجرکوکس) له خوا ليکل شوى او په ١٩١١ ز. کال په لندن کې خپور شوى دى . ٢٠_ د (ډي ،ايل، ار، لار يمر) له خوا يوبل پښتو ګرامر د( پښتو نحوې )تر نوم لاندې ليکلى ٢١_ ناروېژي جورج مارګنسټرن (George Morgenstern) د هندو ارياني سرحدي ژبې (Indo – Iranian frontier language) په نوم يو کتاب، چې پراچي، اورمړي ، پاميري اونورستاني ) ژبو بېلابېلې خواوې پکې څېړل ٢٢_ اى ،اې بيرټلس د روسي ختيځ پوه له خوا په ١٩٣٥ زېږدي کال د پښتو ژبې د کندهارۍ لهجې تر سرليک لاندې يوه رساله ليکلې ا٢٣_ د پښتو ژبې لنډ ګرامر : دغه اثر د روسي ختيزپوه اسلانوف لنډ درسي ګرامر دي ٢٤_ (د ک . ا. ليبديف) درې ټوکيز پښتو ګرامر ليکلى ٢٥- (پښتو ژبه) تر دغه عنوان لاندې ګرامر روسي پوهـ (ن. ا . دوريانکوف) ليکلى ٢٦_ دوکتورا.م. ارانسکي د پښتو ژبې د ګرامر په نامه يوه وړه رساله ليکلې ٢٧_ د پښتو ژبې لنډ ګرامريا دپښتو ژبې د ګرامر ځينې اساسات : دغه ستره مقاله د روسي ختيځ پوه د.ا ښفميف د پ .ب زودين روسي پښتو قاموس په پاى کې ليکل شوى ده ٢٨_ د افغانستان د کندهارۍ لهجې تشريحي څېړنه: (A descriptive study of the dialect of kandahar) دغه ګرامر د امريکايي پښتو پوهـ هر برت پنزل (H. Penzal) له خوا په افغانستان کې ليکل شوى دى ٢٩_ ډاکټر برژي بيچکا چکوسلواکي ختيځ پوهـ د پښتو خج (فشار) په نوم يوه وړه رساله ليکلې . ٣٠_ زويا مارتيانيونا ،کالينينا روسي ختيځ پوه د پښتو ژبې د ګرامر په اړه ډېرې خورې ورې ليکنې کړې دي . ٣١_ عبدالحفيظ غني يف : دغه اثر د روسي پوه پروفيسور (ا.ل ګريدنبرګ) يو ښوونيز اثر دى